Pomysłodawcą jest, lokalny historyk, muzyk i nauczyciel – Piotr Podlewski oraz Piotr Ciecierski na co dzień pracownik biblioteki w Kwidzynie. Z czasem pomysł rozwinął się w stronę nagrywanych filmów, które powstają przy udziale aktorów z dzierzgońskiego „Teatru 3,5” oraz wsparciu lokalnych firm i działaczy.
Sezon legend
Sobotnia prezentacja twórców miała miejsce w dawnym, średnioiwiecznym klasztorze, w którym obecnie mieści się Dzierzgoński Dom Kultury. Trzeba przyznać, że miejsce na tego typu spotkanie pasowało idealnie.
Łącznie powstało 6 filmów wideo. Każdemu z nich towarzyszy wybrana, klimatyczna muzyka nagrana z udziałem malborskiego chóru „Lutnia” oraz zespołu Piotra Podlewskiego. Powstały następujące legendy: „Czarna Dama i Czarne Jezioro”, „ Przeklęta Karczma”, „Diabelski Kamień w Kątkach”, „Polowanie na Czarownice”, „Wzgórze Umarłych”, „Zmora” Powstał także teledysk z pieśnią „Koło Jezioreczka”. Piotr Podlewski nie mówi ostatniego słowa i zapowiada kolejne legendy.
Przez większość filmów grupy przewija się postać Czarnej Damy lub demona w postaci kobiecej. W tę rolę wcieliła się Dominika Grenda, która także stała się twarzą całego projektu. Ucharakteryzowana zdobi m.in. banery oraz okładkę płyty ze ścieżką dźwiękową do „Legend”. Dodajmy, że powstały także dwa teledyski.
Od pomysłu do realizacji
- Współpraca z Piotrem Podlewskim przy legendach rozpoczęła się wiele lat temu - mówi Dominika Grenda z Teatru 3,5. - Wiele razy w naszych rozmowach przewijały się wątki o interesujących miejscach i opowieściach ludowych. Pewnego razu Piotr podsunął mi pomysł nagrania sezonu „Legend Dolnego Powiśla”. Podzieliłam się ideą z moją grupą z „Teatru 3,5”. Pomysł się zmaterializował i na początku 2022 r. zaczęliśmy pracę nad naszymi filmowymi opowieściami. Większość zespołu, z którym pracuję jest z okolic Dzierzgonia. Są to osoby, które historia lokalna bardzo fascynuje, a zwłaszcza te związane z kulturą ludową. Sami też poszukujemy pieśni tradycyjnych, ciekawych motywów, opowieści. Dla mnie to było naturalne, że nasze zainteresowania w końcu się zetknęły. Nasz region to takie ziemie odzyskane. Ludność jest napływowa i w większości z nas funkcjonuje w pewnym wykorzenieniu, bo ich dziadków przywieziono z daleka. Jesteśmy, jako dzieci przesiedleńców na etapie oswojenia się z regionem i poszukiwania swojej tożsamości - swojego miejsca tutaj. Sama zresztą urodziłam się na Powiślu.
Jednym z aktorów występujących w „Legendach” jest Marek Kurkiewicz, były aktor Teatru Snów z Gdańska. Przyjechał na krótki warsztat do Dzierzgonia, ale pozostał i założył Teatr 3,5. W Dzierzgoniu się zakochał. Prowadził grupę szczudlarską. Pojawiał się w lokalnych przeglądach teatralnych. W „Legendach” możemy zobaczyć także Adriannę Syzdół, Adriana Albrechta i Barbarę Zawadzką. Teatr 3,5 odpowiada za rekwizyty, aranżację, stroje wykorzystane w filmach. Dodajmy, że widea choć krótkie obfitują w detale, właśnie dzięki zasobom dzierzgońskiego teatru.
Czarna Dama z jeziora
- Dokładnie rok temu 11 lutego spotkaliśmy się tu w DOK przy okazji rocznicy nakręcenia odcinka o klasztorze w Dzierzgoniu – wspomniał Piotr Podlewski. - Czarna Dama została spisana z podań międzywojennych i materiałów archiwalnych. Opowieść dokładnie pochodzi z terenu nadleśnictwa Bemowo. Ta legenda znana jest wśród mieszkańców okolicznych wsi/lasów. Poznaliśmy różne ciekawe miejsca tego terenu. Miejsce gdzie pojawiała się Czarna Dama jest bardzo klimatyczne. Niewiadomo kim była ta kobieta i dlaczego się pojawiała. Spotkałem pewną panią, która niedaleko tego miejsca mieszkała już od czasów powojennych i w rozmowie opowiedziałem jej, że byliśmy nad jeziorem. Ona od razu odpowiedziała nam, że tam nie chodzi. Jak mówiła, gdy byłą panienką i chodziła tam z koleżanką, zobaczyły na jeziorze kobietę. Bardzo się przestraszyły. Od tamtej pory tam nie chodzi... Ja z kolei opowiedziałem jej tę legendę po czym ona oznajmiła, że... jej nie znała. Coś więc musi w tym być.
(sala lekko się roześmiała).
Spotkanie współprowadził Wojciech Demko, dyr. DOK. Wśród widowni znaleźli się także Jolanta Szewczun, burmistrz Dzierzgonia oraz asystent posła Marka Biernackiego, którzy pogratulowali ekipie. Dodajmy, że „Legendy Dolnego Polwiśla” są popularyzowane w szkołach, jako część zajęć edukacyjnych o regionie. Można je obejrzeć, jak również materiały z „Penetracji na Powiślu” na kanale na YouTube. Dodajmy, że mają one już tysiące wyświetleń i nadal cieszą się sporym zainteresowaniem internautów.
Legendy realizowano dzięki Stypendium dla Twórców Kultury Marszałka Województwa Pomorskiego oraz dzięki Stypendium Kulturalnemu Powiatu Sztumskiego.
Wawrzyniec Mocny/Fot. Grzegorz Śledź