„Już sam tytuł wystawy w zestawieniu z historią zakonu krzyżackiego w Prusach w odczuciu polskiego odbiorcy może budzić pewien niepokój” – powiedział podczas uroczystego otwarcia ekspozycji wiceminister kultury, Jarosław Sellin. Uspokajał jednak przybyłych, że niepokój ten zostanie wnet rozwiany dzięki fachowej narracji „o narodzinach, rozwoju i upadku państwa zakonnego przede wszystkim w jego aspekcie ideologicznym oraz czysto praktycznym związanym z zarządzaniem, infrastrukturą czy zaopatrzeniem”.
Tytuł najnowszej wystawy w MZM jest cytatem zaczerpniętym z Księgi Przysłów (9,1), który krzyżacki kronikarz Piotr z Dusburga zamieścił w przedmowie do swojej „Kroniki ziemi pruskiej”. Oddaje on sposób postrzegania świata przez Krzyżaków. Jak nam wyjaśnił jeden z kuratorów wystawy Bartłomiej Butryn, Krzyżacy uważali, że w pogańskich Prusach gdzie Mądrość Boża (bo to o Nią chodzi) nie miała „domu”, zakonni rycerze, stali się niejako narzędziem, jakim owa Mądrość, posłużyła się by go sobie zbudować. Krzyżackie panowanie w Prusach skutkowało m.in. fundacjami licznych kościołów wraz z wyposażeniem. Jeszcze długo po upadku władzy Krzyżaków na tych ziemiach, ich fundacje służyły następnym żyjącym tu pokoleniom.
Wieloaspektowość krzyżackiego państwa organizatorzy zdecydowali się ukazać poprzez liczne artefakty pozyskane z wielu muzeów i instytucji krajowych i zagranicznych.
Na tej szeroko zakrojonej ekspozycji zgromadzono kilkaset przedmiotów z epoki władania Krzyżaków w Prusach – m.in. dzieł sztuki, rękopisów, dokumentów, monet, przedmiotów rękodzielniczych i użytkowych. Zgromadzone w dormitoriach i kościele NMP na Zamku Wysokim , niejako „same w sobie” świadczą o tych dawnych czasach i miejscach, z których pochodzą. Stanowią namacalny ślad odległych wieków, kiedy to garstka „krzyżowców-menedżerów” (np. około 500 braci krzyżackich przebywających w Prusach na początku XV wieku) – zarządzała obszarem zamieszkanym przez blisko tysiąc razy liczniejszą ludność.
Najnowsza wystawa w MZM to - jak zapewnia dyrektor placówki i zarazem kurator wystawy „Mądrość...”dr hab. Janusz Trupinda - dopiero początek trzyczęściowej opowieści o malborskim zamku. Na przyszły rok zaplanowana jest wystawa „Polski Malborg”, a za dwa lata - o czarnej i białej legendzie Krzyżaków tworzonej w wiekach XIX i XX.
Wystawa „Mądrość zbudowała sobie dom” potrwa do 17 listopada.
