Jak głosi uchwała, tytuł „Zasłużony dla Miasta Malborka” może być nadany pełnoletnim mieszkańcom Malborka, jak i osobom spoza miasta, które swoją działalnością przyczyniły się do gospodarczego, kulturalnego lub społecznego rozwoju oraz promocji Malborka albo przez swój dorobek lub osiągnięcia zasługują na szczególne uznanie. Z tych samych powodów tytuł można nadać zbiorowo określonym podmiotom np. grupom, zespołom, stowarzyszeniom.
Wniosek o nadanie tytułu składa się w Biurze Rady Miasta. Powinien on zawierać dane kandydata, jego pisemną zgodę i oświadczenie dotyczące sądowej niekaralności. Ale ważna jest charakterystyka kandydata oraz i wyliczenie jego zasług, które stanowić mają wyczerpujące uzasadnienie wniosku. Niezbędne są również dane wnioskodawcy. A tymi mogą być: przewodniczący Rady Miasta, burmistrz Malborka, ale także organizacje społeczne, pozarządowe, polityczne i gospodarcze działające w mieście. Termin zgłaszania kandydatur mija 31 marca.
Złożone wnioski o nadanie tytułu opiniuje kapituła. W jej skład wchodzi od trzech do pięciu członków rekrutujących się z ostatnich laureatów tytułu. Co roku następuje rotacja członków kapituły. Na prawach członków, bez prawa wyboru na kanclerza, w skład kapituły wchodzą również przewodniczący rady oraz burmistrz.
Jak głosi uchwała w sprawie trybu i procedury nadawania tytułu „Zasłużony dla Miasta Malborka”, w każdym roku kalendarzowym można przyznać jeden tytuł. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kapituła może zaproponować przyznanie większej liczby. W uznaniu szczególnych zasług dla miasta tytuł może zostać nadany pośmiertnie.
Co ciekawe, osobom uhonorowanym tytułem „Zasłużony dla Miasta Malborka” przysługuje legitymacja upoważniająca do bezpłatnego wstępu do Muzeum Zamkowego w Malborku wraz z osobą towarzyszącą. Przewidziano również dla nich zaproszenia na miejskie uroczystości.
W katalogu wysokich miejskich wyróżnień jest jeszcze tytuł Honorowego Obywatela Miasta Malborka. Został przewidziany dla osób szczególnie zasłużonych dla miasta w dziedzinie gospodarczej, kulturalnej, społecznej, oświatowej, sportowej oraz w zakresie promocji Malborka w Polsce i na świecie. Prawo zgłaszania kandydatów mają: Burmistrz Miasta Malborka, grupa co najmniej trzech radnych oraz organizacje społeczne, pozarządowe, polityczne i gospodarcze działające w Malborku. Nie jest określony termin przedstawiania kandydatów, niemniej niepisaną tradycją stało się, że tytuł jest nadawany podczas Dni Malborka, ale Rada Miasta wcześniej podejmuje uchwałę w tej sprawie, i to – jak wynika z uchwały w tej sprawie - bezwzględną większością głosów. Propozycje mogą być zgłaszane w Biurze Rady Miasta już teraz.
